Wat weetjes over het Mestreechs
Het Maastrichts dialect, ook wel “Mestreechs” genoemd, is een Limburgs dialect dat gesproken wordt in de stad Maastricht en de directe omgeving. Het maakt deel uit van de Limburgse dialecten, die tot de Zuid-Limburgse dialecten behoren. Deze dialecten zijn sterk beïnvloed door zowel het Duitse als het Franse taalgebied, vanwege de geografische ligging van Limburg.
Cultuur en dialect
De stad Maastricht heeft een stichting Mestreechter Taol, die zich inzet voor behoud en promotie van het dialect. Ze willen de Maastrichtse taal en cultuur doorgeven aan de jongere generaties en aan nieuwkomers. Op hun website vind je een uitgebreid taalkundig naslagwerk over het stadsdialect van de stad Maastricht. Het belangrijkste onderdeel is de Dictionair vaan de Mestreechter Taol, dat geldt als het officiële woordenboek van het Maastrichts.
Het dialect speelt een belangrijke rol in de lokale cultuur van Maastricht. De stad heeft een rijke traditie van muziek en theater in het Mestreechs, waarbij bekende artiesten en groepen het dialect gebruiken in hun werk. Bijvoorbeeld, de populaire band Rowwen Hèze zingt in het Limburgs, en veel liedjes hebben een Mestreechse touch. En natuurlijk ook André Rieu spreekt graag zijn publiek in het Mestreechs toe, tijdens zijn steevast uitverkochte concerten op het Vrijthof.
Uitspraken en klanken
Het Maastrichts heeft een typisch zachte ‘g’, zoals in het zuiden van Nederland en Vlaanderen. Een opvallend kenmerk is de zangachtige intonatie, die het een melodieus karakter geeft.
Mestreechs staat bekend om zijn karakteristieke uitspraak, met name de zogeheten “sj” klank, die niet vaak voorkomt in het standaard Nederlands. Bijvoorbeeld, het woord “sjtil” (stil) wordt uitgesproken met een zachte “sj”-klank.
In 2002 werd het Maastrichts officieel erkend als regionale taal binnen het Europees Handvest.
Carnaval
Tijdens het Maastrichter carnaval speelt de Mestreechse taol een grote rol. Veel carnavalsliedjes worden in het dialect gezongen, wat de verbondenheid van de gemeenschap met de taal versterkt. Tijdens carnaval (Vastelaovend) is het dialect volledig aanwezig in liedjes, optochten en speeches. Er zijn veel Maastrichtse liedjes in dialect, zoals van Beppie Kraft of in de lokale Mestreechter Geis-traditie. De “Mestreechter Geis” (Maastrichtse Geest) is het gevoel van trots, eigenheid en levenslust dat in het dialect doorklinkt.
Houten onderzetters in het Mestreechs
We hebben zes typisch uitdrukkingen in het Mestreechs gegraveerd in het hout van deze bamboe houten onderzetters. Een echte Maastrichtenaar herkent ze natuurlijk meteen. Ook de vlag van Maastricht vind je terug op de onderzetters. Geef ze cadeau aan iemand die in de streek komt wonen, zodat hij of zij meteen een een paar mooie spreuken leert. Dat maakt het inburgeren in je nieuwe omgeving een stuk makkelijker. Dompel je onder in de Zuid-Limburgse cultuur, geniet van deze prachtige streek en verras je gasten met deze onderzetters. Je hebt meteen mooie gespreksstof tijdens het serveren van je drankjes!
De houten onderzetters zijn gemaakt van duurzaam bamboe dat een aangename, natuurlijke touch aan je interieur geeft. Ze zijn sterk genoeg om de zwaarste glazen en mokken te dragen. En omdat ze uit hout zijn gesneden, zorgen ze er ook nog eens voor dat je tafel beschermd blijft tegen krassen en vlekken. Het hout is 5 mm dik is en daardoor zijn ze lekker stevig. De doorsnede is 9 cm. Je krijgt ze in een set van zes stuks.
Je kunt de ronde houten onderzetters makkelijk schoonmaken. We raden je aan om ze af en toe af te vegen met een vochtige doek. Zo blijven ze er jarenlang mooi uitzien.
Vragen? Wil je bijvoorbeeld je eigen favoriete uitspraken in het Mestreechs er op? Neem gerust contact met ons op.
